Encefalopatia niedotlenieniowo-niedokrwienna przyczyny, rodzaje, objawy – wyroki sądowe
Encefalopatia niedotlenieniowo-niedokrwienna to niezwykle szeroka gama zaburzeń. Postępujące encefalopatie zwykle prowadzą do utraty funkcji ruchowych, poznawczych oraz pogłębiają zaburzenia neurologiczne. Encefalopatia często ma swój początek już w sytuacjach okołoporodowych – jest skutkiem niedotlenienia. Sytuacja jest wyjątkowo przykra, jeśli dziecko cierpi na encefalopatię wskutek błędu medycznego, którego dopuścił się personel szpitala. Błąd medyczny, skutkujący niedotlenieniem wraz ze wszystkimi jego konsekwencjami, w tym encefalopatią niedotlenieniowo-niedokrwienną, stanowi przesłankę do ubiegania się o odszkodowanie, zadośćuczynienie lub rentę.
Encefalopatia u dziecka wskutek błędu okołoporodowego – co wpływa na pojawienie się padaczki?
Encefalopatia niedotlenieniowo-niedokrwienna, będąca efektem błędu okołoporodowego, najczęściej ma swoje źródło w niedotlenieniu. Skutki niedotlenienia nie muszą pojawić się bezpośrednio po przyjściu dziecka na świat. Często objawiają się dopiero po kilku lub kilkunastu tygodniach od porodu. Jednoznacznie zdiagnozowanie skutków niedotlenienia nie jest więc prostym zadaniem. Jego następstwa są natomiast bardzo dotkliwe. Oprócz encefalopatii, należą do nich m.in. mózgowe porażenie dziecięce, uszkodzenia narządów słuchu i wzroku, a także opóźnienia w rozwoju umysłowym.
Do niedotlenienia, a tym samym do encefalopatii często dochodzi na skutek trudnego porodu dziecka o bardzo dużej masie – w przypadku płodów makrosomicznych. Ryzyko wystąpienia encefalopatii zwiększa się również w przypadku porodów kleszczowych, a także takich, gdzie wystąpiły zielone wody płodowe. Na wystąpienie uszkodzeń mózgu u dziecka wpływa również sam przebieg porodu, opieka okołoporodowa, zbyt późne podejmowanie czynności leczniczych u rodzącej i szereg innych czynników.
Padaczka – następstwo encefalopatii jako skutek błędu okołoporodowego – objawy
W przypadku niemowląt zaobserwowanie objawów występującej encefalopatii może być trudne. Encefalopatia niedotlenieniowo-niedokrwienna to ostre przejściowe zaburzenia neurologiczne. Zaś późne następstwa niedotlenienia okołoporodowego do np. padaczka. Drgawki padaczkowe często występują w nocy, co uniemożliwia rodzicom obserwację i identyfikację choroby. Dodatkowo, drgawki padaczkowe łatwo pomylić z drgawkami gorączkowymi czy refluksem. W przypadku kilkumiesięcznych dzieci objawami padaczki mogą być m.in. krótkotrwałe skurcze poszczególnych mięśni lub całych partii ciała, lęki senne, zbyt częste mruganie, kiwanie głowa, a w skrajnych sytuacjach – utrata przytomności. U wielu dzieci, dotkniętych padaczką, przed atakiem pojawia się również tzw. aura – dziecko staje się marudne, ma nudności, jest rozdrażnione.
U dzieci pomiędzy 6., a 2. rokiem życia często występują tzw. napady zgięciowe. Polegają na tym, że dziecko nagle mocno przyciąga głowę do klatki, a ręce rozkłada na boki. Napadów może być kilkanaście lub kilkadziesiąt, w nawet kilkudziesięciu seriach w ciągu dnia. Tego typu ataki bardzo negatywnie wpływają na rozwój poznawczy. W skrajnych przypadkach mogą doprowadzić nawet do cofnięcia rozwoju dziecka – przestaje mówić, gaworzyć i wykazywać inne odruchy, świadczące o prawidłowym dla danego wieku rozwoju. Zaniepokojenie powinien wzbudzić również brak lub osłabienie reakcji dziecka. Objawem encefalopatii może być ospałość zachowywanie się dziecka, jakby „odpływało”. Zaburzenia w odbiorze bodźców zewnętrznych oraz inne objawy powinny skłonić rodziców do wizyty u lekarza neurologa, aby wykonać szerszą diagnostykę.
Encefalopatia – czy można zapobiec niedotlenieniu?
Ryzyko wystąpienia niedotlenienia i idącej za nim encefalopatii ciężko przewidzieć. Zdarza się ona nawet u zdrowych płodów i dzieci rodzących się wskutek niezagrożonych, donoszonych ciąż. Ryzyko pojawia się dopiero w sytuacjach okołoporodowych, innymi słowy – dużo zależy od personelu medycznego, prowadzącego poród. Jeśli personel medyczny widzi, że dziecku zaczyna brakować tlenu, w wielu przypadkach powinien podjąć decyzję o przeprowadzeniu cesarskiego cięcia. To właśnie zbyt długie oczekiwanie na decyzję o cesarskim cięciu często jest główną przyczyną niedotlenienia – choć oczywiście, zbyt wcześnie również nie należy go przeprowadzać.
W trakcie samego porodu stan dziecka monitorowany jest przy pomocy badania KTG. Położna powinna czuwać na stanem rodzącej i dziecka i w razie wystąpienia nieprawidłowości, powinna poinformować lekarza. Ingerencja podjęta w odpowiednim momencie może uchronić dziecko przed niedotlenieniem i wszystkimi jego skutkami. Nie zawsze da się jednak wyeliminować wszystkie zagrożenia. Poród z natury rzeczy jest trudnym procesem i nie wszystko da się przewidzieć.
Encefalopatia, a błąd okołoporodowy – stanowisko sądów
Encefalopatia, która występuje u dziecka wskutek błędu okołoporodowego jest niestety częstym schorzeniem. Tytułem przykładu możemy więc wskazać wiele wyroków, w których sądy opowiadały się po stronie pokrzywdzonych dzieci, przyznając im zadośćuczynienia i odszkodowania. Przykładem może być chociażby wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 6 czerwca 2016 r. (sygn. akt I C 1084/11). Sprawa dotyczyła dziecka cierpiącego na mózgowe porażenie dziecięce oraz powiązane z nim ataki padaczki. Dziecko przyszło na świat w stanie głębokiego niedotlenienia. Błąd lekarzy w tej sprawie polegał na nie podaniu matce dziecka antybiotyku na czas oraz ignorowaniu występowania zielonych wód płodowych. Wskutek tych zaniedbań dziewczynka jest dzieckiem całkowicie niesamodzielnym. Nie porusza się samodzielnie oraz prawdopodobnie nie widzi. Do końca życia będzie wymagała pomocy osób trzecich oraz przyjmowania leków przeciwpadaczkowych.
Innym przykładem może być sprawa rozpatrywana przez Sąd Okręgowy w Kielcach (wyrok z dnia 7 października 2014 r., sygn. akt IC 377/12). Powodem w sprawie, czyli osobą ubiegającą się o przyznanie zadośćuczynienia, był chłopiec, który urodził się w stanie ciężkiej zamartwicy. Polegała ona na ostrej niewydolności krążenia i oddychania. U matki chłopca doszło do pęknięcia macicy oraz przedwczesnego oddzielenia się łożyska. Błąd personelu medycznego polegał na tym, że matce dziecka nie udzielono na czas odpowiedniej pomocy. W okresie, który bezpośrednio poprzedzał poród, pozostawała ona bez opieki lekarskiej. W konsekwencji u dziecka rozpoznano czterokończynowe mózgowe porażenie dziecięce. Nie jest to jedyna choroba chłopca – cierpi on także na padaczkę odporną na leczenie. Jest również opóźniony w zakresie rozwoju psychoruchowego, niesprawny psychomotorycznie oraz intelektualnie. Do końca życia będzie wymagał pomocy rodziny w każdym aspekcie życia. Sąd przyznał chłopcu 900.000 zł tytułem zadośćuczynienia.
Szpital powinien odpowiedzieć za encefalopatię, powstałą u dziecka na skutek błędu okołoporodowego
Jeśli noworodek cierpi na encefalopatię – z pewnością warto sprawdzić czy przyczyna nie leży w popełnionym przez personel medyczny błędzie okołoporodowym. Oczywiście, odszkodowanie lub zadośćuczynienie uzyskane wyniku postępowania sądowego lub postępowania przed Komisją ds. Orzekania od Zdarzeniach Medycznych nie cofnie czasu. Dzieci z padaczką często wymagają jednak kosztownego leczenia, nierzadko trwającego do końca życia. Uzyskane pieniądze mogą pomóc w leczeniu i znacznie zwiększyć komfort życia chorego. Jeśli Twoje dziecko cierpi na padaczkę, a Ty miałaś trudny poród i podejrzewasz, że mogło dojść do błędu – skontaktuj się z nami.